Python Dilinde 2. Gün: Kontrol Akışı

Python'da, programlar belirli bir sırayla çalışır. Ancak, bazen belirli bir kod bloğunun koşullara bağlı olarak çalışıp çalışmayacağını veya bazı kod bloklarının birden çok kez çalıştırılıp çalıştırılmayacağını kontrol etmek isteyebiliriz. İşte burada, Python kontrol akışı yapısı devreye girer.

Koşul İfadeleri

Koşul ifadeleri, belirli bir kod bloğunun koşullara bağlı olarak çalışıp çalışmayacağını kontrol etmemizi sağlar. Python'da en yaygın kullanılan koşul ifadesi, if ifadesidir. Aşağıdaki örnek, if ifadesinin nasıl kullanılabileceğini gösterir:

x = 5

if x > 3:
    print("x, 3'ten büyüktür")

Yukarıdaki kod, x değişkeninin değerinin 3'ten büyük olup olmadığını kontrol eder. Eğer öyleyse, print fonksiyonu "x, 3'ten büyüktür" mesajını ekrana yazdırır. Eğer koşul yanlışsa, print fonksiyonu hiçbir şey yazdırmaz.

Koşul Deyimleri

Python'da kullanabileceğimiz bazı koşul ifadeleri şunlardır:

• x == y (x eşittir y)
• x != y (x eşit değildir y)
• x > y (x, y'den büyüktür)
• x < y (x, y'den küçüktür)
• x >= y (x, y'den büyük veya eşittir)
• x <= y (x, y'den küçük veya eşittir)

'if...else' İfadesi

'if...else' ifadesi, bir koşul ifadesinin yanıtına göre iki farklı kod bloğundan birini çalıştırır. Eğer bir koşul doğru ise, if bloğu çalıştırılır. Eğer koşul yanlış ise, else bloğu çalıştırılır.

Aşağıdaki örnek, 'if...else' ifadesinin nasıl kullanılabileceğini gösterir:

x = 5

if x > 10:
    print("x, 10'dan büyüktür")
else:
    print("x, 10'dan küçük veya eşittir")

Yukarıdaki kodda, if ifadesi False, bu yüzden else bloğu çalıştırılır ve "x, 10'dan küçük veya eşittir" mesajı ekrana yazdırılır.

'if...elif...else' İfadesi

'if...elif...else' ifadesi, bir koşul ifadesinin farklı sonuçlarına göre üç veya daha fazla kod bloğundan birini çalıştırır.

Aşağıdaki örnek, 'if...elif...else' ifadesinin nasıl kullanılabileceğini gösterir:

x = 5

if x > 10:
    print("x, 10'dan büyüktür")
elif x > 3:
    print("x, 3'ten büyüktür ama 10'dan küçük veya eşittir")
else:
    print("x, 3'ten küçük veya eşittir")

Yukarıdaki kodda, x değişkeninin değeri 5'tir. if ifadesi False, fakat elif ifadesi True olduğu için, "x, 3'ten büyüktür ama 10'dan küçük veya eşittir" mesajı ekrana yazdırılır.

Döngü İfadeleri

Döngü ifadeleri, belirli bir kod bloğunu birden çok kez çalıştırmamızı sağlar.

'while' İfadesi

while ifadesi, belirli bir koşul doğru olduğu sürece, bir kod bloğunu tekrar tekrar çalıştırır. Aşağıdaki örnek, bir while döngüsü örneği gösterir:

i = 1

while i <= 5:
    print(i)
    i += 1

Yukarıdaki kodda, i değişkeni 1'den başlar ve 5'ten küçük veya eşit olduğu sürece, while döngüsü çalışır. Döngünün her döngüsünde, mevcut i değeri ekrana yazdırılır ve i değişkeninin değeri 1 arttırılır. Sonuç olarak, bu döngü 1, 2, 3, 4, 5 sayılarını ekrana yazdırır.

'for' İfadesi

for ifadesi, bir dizi, liste veya karakter dizisi gibi bir veri yapısındaki her öğeyi teker teker işlememizi sağlar. Aşağıdaki örnek, bir for döngüsü örneği gösterir:

fruits = ["elma", "armut", "çilek"]

for fruit in fruits:
    print(fruit)

Yukarıdaki kodda, fruits isimli bir liste tanımlanır. for döngüsü, listedeki her meyve için teker teker çalışır ve her meyve ekrana yazdırılır. Sonuç olarak, bu döngü "elma", "armut" ve "çilek" meyvelerini ekrana yazdırır.

'range()' Fonksiyonu

range() fonksiyonu, belirli bir sayı aralığında döngü yapmak için kullanılabilir. range() fonksiyonu üç parametre alır: başlangıç noktası, bitiş noktası ve artış miktarı. Aşağıdaki örnek, range() fonksiyonu kullanarak bir dizi sayı yapısında döngü yapılmasını gösterir:

for i in range(1, 6):
    print(i)

Yukarıdaki kodda, range(1, 6) fonksiyonu 1, 2, 3, 4 ve 5 sayılarından oluşan bir aralık oluşturur. for döngüsü, bu aralıktaki her sayı için teker teker çalışır ve her sayı ekrana yazdırılır. Sonuç olarak, bu döngü "1", "2", "3", "4" ve "5" sayılarını ekrana yazdırır.