Bugün öğrendim ki: Hollanda, Roermond'daki "Elli Mezar", bir duvarın zıt taraflarında, birbirini tutan iki el ile birbirine bağlanmış iki mezar taşıdır. Bu, mezarlığın ayrı bölümlerine gömülmek zorunda kalan Protestan/Katolik bir çift içindir.

---

Roermond, Hollanda'daki mezar anıtı

"El ele Mezar" (Felemenkçe: Graf met de handjes, kelime anlamıyla 'Küçük ellerle mezar'), Hollanda'nın Roermond şehrindeki 19. yüzyıldan kalma bir cenaze anıtıdır. Katolik bölümüyle Protestan bölümünü ayıran bir duvarın her iki tarafında, birbirine kenetlenen oyulmuş birer kol ve el bulunan neredeyse aynı iki mezar taşından oluşmaktadır. Anıt, hayatlarında evli olan ancak mezarlığın ayrı bölümlerine gömülmek zorunda kalan Katolik Josephina van Aefferden ve Protestan Jacobus van Gorkum'un mezarlarını işaretlemektedir. 2002 yılında rijksmonument (devlet anıtı) olarak listelenmiştir.

Arka plan

[düzenle]

Halk arasında "Oude Kerkhof" (Eski Mezarlık) olarak bilinen Begraafplaats Nabij de Kapel in 't Zand [nl] mezarlığı, başlangıçta Yahudi mezarlığı olarak hizmet vermiştir. 1785'te, İmparator Joseph II'nin Kutsal Roma İmparatorluğu içinde kiliselerin ve şehir surlarının içine gömüleri yasaklayan emrine tepki olarak, Roermond'un Hristiyan sakinlerini ağırlayacak şekilde genişletilmiştir.[4] Mimar Pierre Cuypers, 1858'de mezarlığın yeniden tasarımını üstlenerek, Katolik ve Protestan gömüleri için ayrı bölümler ayırmış ve kendi ailesi için de bir yer ayırmıştır [nl].[5]

Aslen Amsterdamlı olan Jacobus Warnerus Constantinus van Gorkum (1809–1880), kartograf ve mühendis subayı Jan Egbert van Gorkum'un oğludur [nl].[6][7] Hollanda ordusunda süvari albayı ve Limburg'un milis komiseri olmuştur.[4] 1839 Londra Antlaşması, Limburg eyaletini ikiye bölmüş, doğu kısmı Hollanda'ya, batı kısmı Belçika'ya geçmiştir ve van Gorkum, Limburg'un Hollanda kısmına yerleşen Hollandalı askerlerden biridir.[8][4]

3 Kasım 1842'de,[4] van Gorkum, Roermondlu soylu bir kadın ve Hollanda-Belçika soylularından Van Aefferden [nl] ailesinin bir üyesi olan Josephina Carolina Petronella Hubertina van Aefferden (1820–1888) ile evlenmiştir. On çocuktan dokuzuncusuydu.[9] Josephina'nın iki erkek kardeşi, Albert Pierre Joseph (1808–1892) ve Felix Hendrik Johannes Hubertus (1811–1842), daha önce Belçika ayrılıkçılığı sırasında Belçika tarafında savaşmak amacıyla kendi masraflarıyla bir tabur asker yetiştirmişti.[7][10]

Evlilik birçok nedenden dolayı tartışmalıydı: van Gorkum Protestan, van Aefferden Katolikti;[11] aileleri yakın zamanda yapılan savaşın karşı taraflarında savaşmıştı; o ondan 11 yaş büyüktü; ve o sıradan birisiyken o soylu bir aileden geliyordu.[7] Provokasyonu önlemek için evlilik, Venlo'nun hemen karşısında, Alman kasabası Pont, Geldern yakınlarında yapıldı.[7] Çift, beş çocuklarını Katolik olarak yetiştirdi.[11][4]

28 Ağustos 1880'deki ölümünden sonra,[4] van Gorkum mezarlığın Protestan bölümüne gömüldü. Dul eşi, aile mezarlığının yerine onun yanına gömülmeyi diledi,[7] ancak Katolik olduğu için kutsal olmayan toprağa gömülemedi. 29 Kasım 1888'de öldükten sonra, çocukları son isteklerini yerine getirdiler: duvarın her iki tarafında, duvara uzanan ve el ele tutuşan iki kolla birbirine bağlı işaretler bulunan çift mezar. Muhtemelen ölümünün yılı olan 1888'de, muhtemelen Roermond firması Atelier Cuypers-Stoltzenberg [nl] tarafından yapılmışlardır.[3] van Gorkum ailesinin armasından gelen Vivit post funera virtus (Latince, çeviri: Erdem ölümden sonra yaşar) mottosu her iki anıta da kazınmıştır.[7]

Açıklama

[düzenle]

Kireçtaşı kaide üzerine yerleştirilen neogotik[2] mezar işaretleri, onları ayıran duvardan daha yüksek, çatı şeklinde bir üst kısma sahip kumtaşı sütunlarından oluşmaktadır. Mezar işaretlerinin her birinin tepesinde bir haç bulunmaktadır. Onun tarafında van Gorkum ailesinin arması ve onun tarafında da onun ittifak arması bulunmaktadır. Her birinin tabanının çevresinde dövme demir bir çit vardır.[2]

Onun anıtından bir erkek eli, onunkinden bir kadın eliyle kenetlenerek, eşler arasındaki bağı din, aile ittifakları ve hatta ölüm sınırlarının ötesinde sembolize etmektedir.[2]

Mezar, 27 Mayıs 2002'de Rijksmonument numarası 520489 olarak listelenmiştir.[2]

Galeri

[düzenle]

Popüler kültürde

[düzenle]

Josephina van Gorkum'un hikayesi, 2016 yılında, sıra dışı veya ilham verici kadınların kısa biyografilerini anlatan Pénélope Bagieu'nun Fransız bir web çizgi romanı olan Les Culottées'te dramatize edildi.[12] Les Culottées iki baskılı cilt halinde yayınlandı ve daha sonra İngilizceye çevrilerek 2017'de tek cilt halinde yayınlandı.[13] 2020'de France Télévisions'da yayınlanan animasyon bir diziye uyarlandı.[14][15] Animasyon dizi ayrıca Portekizce'ye çevrilerek RTP2'de yayınlandı.[16]