[Türkiye](/turkiye/)
16:11 10.06.2021(Güncellendi 16:26 10.06.2021) URL'yi kısaltın
__9 __23
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Sahip olduğumuz medeniyet ve kültür
hazinemizi işleyen yazarlarımız, şairlerimiz ve fikir adamlarımız yeniden
diriliş ve yükseliş için bize yön gösteriyor, yol gösteriyor" dedi.
Cumhurbaşkanı **Erdoğan** ve Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı **Sadır
Caparov,** Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen Cengiz
Aytmatov Uluslararası 4. Issık-Göl Forumu kapanış programına katıldı.
Caparov ve heyetiyle **Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey'in 5. toplantısında**
çok verimli ve samimi görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyleyen Erdoğan,
siyaset, ekonomi, güvenlik, terörle mücadele, kültür ve eğitim gibi pek çok
alanda atacakları adımları kararlaştırdıklarını ifade etti.
Erdoğan, " _İkili ilişkilerimizin hak ettiği seviyeye ulaşması konusunda
**Kırgız dostlarımızla** aynı hissiyatı paylaştığımızı memnuniyetle gördük.
Ülkelerimiz arasındaki dostluk ve kardeşlik bağlarını tahkim edecek her adımı
Cumhurbaşkanları olarak desteklemekte kararlıyız. Kardeşliğimizin ve
dayanışmamızın en büyük gücü gönül, kültür ve medeniyet coğrafyamızın
sancakları, bayrakları ve yol başçılarıdır. Kalem ve kelam erbabı değerlerimiz
sayesinde canlılığını devam ettiren köklerimizden çiçek açıyor, yaprak açıyor,
serpiliyor ve hep birlikte o ulu çınarların altında büyük bir aile olarak
toplanıyoruz. Sahip olduğumuz medeniyet ve kültür hazinemizi işleyen
yazarlarımız, şairlerimiz ve fikir adamlarımız yeniden diriliş ve yükseliş
için bize yön gösteriyor, yol gösteriyor_" değerlendirmesinde bulundu.
Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın Türkçe için **'** _ **Ses bayrağımız'**_ [dediğini
aktaran](https://tr.sputniknews.com/turkiye/202106091044696743-erdogan-kirgiz-
cumhuriyeti-ve-tacikistan-arasindaki-bazi-muessif-olaylar-bizi-derinden-uzdu/)
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
> "Cengiz Aytmatov işte bu bayrağı Türkistan coğrafyasının kutup yıldızı
> olarak tüm dünyada parıldayan, kalpleri buluşturan, gönülleri kuşatan bir
> sancak haline getiren değerlerimizin başında geliyor. Bu öyle bir sancak ki
> üzerimizdeki asırlık küllerden silkinip yeniden ayağa kalkmamızı hep
> birlikte yükselmemizi sağlıyor. Kültür hazinemizin en güzide isimlerinden
> olan Yusuf Has Hacip, 'Yurdu kılıçla alırsınız, kalemle tutarsınız.' diyor.
> Balasagunlu Yusuf, Kaşgarlı Mahmut, Ali Şir Nevai, Nasır-ı Hüsrev, Kadı
> Burhaneddin, Yunus Emre, Fuzuli, Mahtumkulu gibi söz ustaları da bizim
> dilimizi, edebiyatımızı, tarihimizi ve düşünce dünyamızı şekillendirdi.
> Kunanbay, Mehmet Akif, Muhtar Avezov, Çolpan, Necip Fazıl, Sabir, Kasım
> Tınıstanov, Sıdık Karaçev, Vahapzade, Çobanzade, Şehriyar gibi kalem
> ustaları da çağımızı aydınlatan eserlere imza attılar. Eserleriyle
> tarihimizi, kültürümüzü, medeniyetimizi gelecek nesillere aktaran Aytmatov
> işte bu geleneğin yakın tarihteki en güçlü temsilcilerinden biridir."
### 'Ortak değerimiz olarak görüyoruz'
Kökleri çok eski tarihlere dayanan Kırgızların dünya edebiyatına kazandırdığı
eşi olmayan iki mücevherin bulunduğunu söyleyen Erdoğan, şöyle konuştu:
> "Bunlardan ilki, kendi alanında dünyanın en uzun metni olma özelliğine sahip
> Manas Destanı ve destanın kahramanı Manas'tır. İkinci mücevher ise Cengiz
> Aytmatov'dur. Merhum Aytmatov eserleriyle dünya edebiyatının en önemli
> kalemleri arasındaki yerini alırken yaptığı diğer hizmetlerle de Kırgızların
> günümüzdeki milli kahramanı haline gelmiştir. Aytmatov yazdığı birbirinden
> değerli eserleriyle dünya çapında bir yazar olarak edebiyat tarihindeki
> yerini alırken bizatihi kendi hayat hikayesiyle de uzun uzun üzerinde
> durulmayı hak eden bir şahsiyettir. Neredeyse her yaygın dile çevrilen 10
> milyonlarca baskısı yapılan eserleriyle Aytmatov doğduğu ve yaşadığı
> toprakları, bozkırı, dağları, gölleri, nehirleriyle Kırgız kültürünü tüm
> insanlığa tanıtmıştır. Manas'ın karargahının bulunduğu Talas Vadisi'ndeki
> Şeker Köyü'nde dünyaya gelen Aytmatov'u tüm dünyanın ve tabii en başta da
> bizim ortak değerimiz olarak görüyoruz."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, " _Yazarlar toplumlarının aynasıdır_ " hakikatinden
hareketle **Aytmatov'un** da ait olduğu toplumun aşklarını, özlemlerini,
sevinç ve kederlerini büyük bir içtenlikle eserlerine yansıttığına işaret
ederek şu değerlendirmeyi yaptı:
> "Zor bir coğrafyaya hitap etmesine rağmen umutsuzluğa yer vermemiş, en can
> yakıcı sıkıntıları dile getirirken bile onların üstesinden gelmenin
> yollarını göstermiştir. Aytmatov 'İnsanlar kaderlerini ararlar, kaderler de
> insanları.' diyerek çilekeş Kırgız halkının bir dönem en çok arayışında
> olduğu soruyu cevaplamaya çalışıyordu. Bu büyük yazarımız 'Kim sevgiye,
> dostluğa adalete, insanlar arasındaki gerçek samimiyete ve masallarda
> kaldığı zannedilen ideallere bütün kalbiyle inanırsa gerçek kahraman odur.'
> derken aslında 'Ben gelmedim dava için, benim işim sevgi için.' diyen
> Yunus'un diliyle sesleniyordu. Hazreti Mevlana'nın izinden giderek bir
> ayağını doğduğu topraklara sabitleyen Aytmatov diğer ayağıyla da bütün
> dünyayı kuşatan cihanşümul bir daire çizmeyi başarmıştır."
Bir arada olmalarına vesile olan **Issık-Göl Forumu'nun** da Aytmatov'un
başarılarından biri olduğunu dile getiren Erdoğan, " _Kurucusu olduğu foruma
Aytamov'un adının verilmesinin de bir kadirşinaslık örneği olarak takdirle
karşılıyorum_ " dedi.
Çok yönlü bir fikir, edebiyat ve [diplomasi insanı
olan](https://tr.sputniknews.com/turkiye/202106091044691263-erdogan-milletten-
umutlarini-kesenler-simdi-de-suc-orgutlerine-bel-baglamis-durumda/)
Aytmatov'un hem **dünya edebiyatına** hem de siyasi tarihe kazandırdığı en
dikkat çekici kavramlardan birinin **' _mankurtluk'_** olduğunu belirten
Erdoğan, " _Kişinin kendisine, ailesine, toplumuna, milletine, tarihine,
kültürüne kısacası daha önce sahip ve ait olduğu her şeye yabancılaşması hatta
düşmanlaşması demek olan mankurtluk aslında **kölelik** anlamına geliyor.
Unutulmaz eseri ' **Gün Olur Asra Bedel** ' romanında kullandığı 'mankurt'
kavramını ve bunu izah için anlattığı olayı biz de her fırsatta kendisini
rahmetle anarak kullanıyoruz. Coğrafyamızı mankurtlardan kurtarabildiğimiz
ölçüde hep birlikte geleceğimize güvenle bakabileceğimize, hedeflerimize hızla
yaklaşabileceğimize inanıyoruz_" diye konuştu.
Erdoğan, " _Geçmişten bugüne, günümüzden geleceğe köprü kuran eserleriyle
bütün insanlığa emsalsiz bir miras bırakan Cengiz Aytmatov'u tekrar rahmetle
yad ediyorum_ " dedi.