Özet (TL;DR) @ 2019-03-20T11:13:00.000Z: Yeni Zelanda'daki cami saldırılarının ardından gündeme gelen 'göç ırkçılığı körüklüyor' argümanına karşı çıkan Başbakan Jacinda Ardern, küresel mücadele çağrısı yaptı, "Güvenli, hoşgörülü ve kapsayıcı…
Yeni Zelanda'daki cami saldırılarının ardından gundeme gelen 'goç ırkçılığı korukluyor' argumanına karşı çıkan Başbakan Jacinda Ardern, kuresel mucadele çağrısı yaptı, "Guvenli, hoşgorulu ve kapsayıcı bir dunyaya sahip olmak istiyorsak, sınırlarla duşunmemeliyiz" dedi.
Yeni Zelanda'da iki camiyi hedef alan ve 50 kişinin olumuyle sonuçlanan saldırının ardından kriz yonetimiyle takdir toplayan Başbakan Jacinda Ardern, BBC'den Clive Myrie'e konuştu.
BBC Turkçe'nin aktardığına gore goçun ırkçılığı koruklediği iddialarını reddeden Ardern, aşırı sağcı ideolojiyle mucadelenin ancak kuresel dayanışma içerisinde yurutulebileceğini soyledi.
Bu nedenle kuresel bir çağrı yapan Ardern, "Yeni Zelanda'nın başına gelen şey, başka bir yerde buyuyen bir kişinin başka bir yerde oğrendiği ideolojiyle gelip bize karşı şiddet kullanmasıdır. Dolayısıyla kuresel anlamda guvenli, hoşgorulu ve kapsayıcı bir dunyaya sahip olmak istiyorsak, sınırlarla duşunmemeliyiz. Bu konuda gormek istediğimiz liderlik bu" dedi.
Ardern ile yapılan roportajın onemli bolumleri şoyle:
' MEŞHUR OLMA ARZUSUNU YERİNE GETİRMEYECEĞİZ'
- Zanl ının adını anmayacağınızı soylediniz. Neden?
Bu şahsın yayınladığı manifestosundan, Musluman toplumun uzerine korku salmak dışında, un kazanmak istediğini de anlıyoruz ve kendisinin bu amaca ulaşmasını sağlamaya hiç niyetimiz yok.
- Asl ında boyle yaparak bu durumu hafifletmiş olmuyor musunuz?
Burada yaşanan olaydan aldığımız derslerle bunun failinin isteklerini yerine getirmeyi birbirinden ayrıştırmamız gerekiyor. Bu şahsın bu çirkin ideolojisinin yukselişte olmasının nedenlerinden ve nasıl bir ortamın bunun buyumesine ve muhtemelen de yayılmasına yol açtığından kesinlikle dersler çıkarmalıyız. Ancak bunu bu iğrenç eyleminden dolayı meşhur olma arzusundan ayrıştırmamız gerekiyor. Ben de bu ayrımı yapıyorum.
(C) AP Photo / Vincent Yu
Christchurch'teki cami saldırılarının ardından Yeni Zelanda'da pek çok yerde anma noktaları oluşturuldu
İ LK TEPKİSİ 'ŞOK' OLMUŞ
- Olay ı duyunca ne duşundunuz?
Dunyadaki hiçbir liderin kendisini boyle bir ana gerçekten de hazırlayabileceğini zannetmiyorum. Üstelik ben ozellikle huzurlu ve kapsayıcı bir ulusun, 200'den fazla etnik grubun yaşadığı, 160 dilin konuşulduğu bir ulkenin başbakanıyım. Biz gelenleri hoş karşılayan bir ulke olmakla ovunuruz. Aslında bu terorist de tam olarak boyle olduğumuz için bu teror eylemi için bizi seçti. Dolayısıyla ilk tepki şok olmak oldu. Bu toplumda boylesi bir şey nasıl olabilirdi?
- Daha once hazırlanan iki istihbarat raporunda teror ve aşırılıkçı grupların adı geçiyor. Ancak boyle bir şeyden bahsedilmiyor. Bu, çok buyuk bir başarısızlık değil mi?
Ben buna da aşırılıkçı derim. Bu da bir çeşit aşırılıkçılık ve teror.
- Ama bu raporlarda beyaz ırkın ustunluğune inanan aşırılıkçı hareketler yoktu.
Elbette, tum bu yıllık raporların, istihbarat servislerimizin adım adım yaptıklarını anlatmasını bekleyemezsiniz. Bu tarz grupların varlığı sadece Yeni Zelanda'da değil, dunyada da son donemde sıkça gundeme geliyor. Ancak bu, elbette sorular sorulmayacağı anlamına gelmiyor. Bu kişi, Yeni Zelanda'da ya da doğduğu ve yaşadığı yer olan Avustralya'da herhangi bir izleme listesinde değildi. Zaman zaman Yeni Zelanda'ya gelip gittiği olmuş ancak ideolojisinin buyuduğu yer burası değil.
Ama elbette hala yanıtlanması gereken sorular var. Neler yaşandığına, nelerden haberimiz olması gerektiğine, olabileceğine dair bağımsız bir soruşturma yurutuleceğini açıkladık. Boyle bir şeyin olmasının onune geçmek için neler yapılabilirdi?
Bu bağımsız incelemenin yapılmasını sağlayacağım çunku insanların içinin rahatlaması gerekiyor. Ancak aynı zamanda kendi kurumlarımızın bu bağımsız değerlendirmeye ihtiyacı var.
' SİLAH YASALARINI GENİŞ AÇIDAN ELE ALIYORUZ'
(C) REUTERS /
-Kapat ılması gereken ne gibi boşluklar var?
En aşikar olanı, Yeni Zelanda'da askeri tipte yarı otomatik silahların satın alınabiliyor olması. Evet, ozellikle kırsal alanda yaşayanlar için gayet meşru gerekçeleri içeren silahlanma yasalarımız var ancak bu kesimin de can almak için tasarlandığı çok aşikar olan silahlara erişimin sınırlanması konusunda bizi destekleyeceğini duşunuyorum.
- Bir ki şinin satın alabileceği silah sayısında herhangi bir sınırlama yok. Bu da reformun bir parçası mı?
Bununla ilgili çok geniş bir yelpazede bir dizi konu var ve uzun yıllardır mevcut yasanın unsurlarıyla ilgili birçok sorunun ortaya atıldığını soylemek yanlış olmaz. Bu, 10 yılı aşkın bir zamandır devam eden siyasi bir tartışma. Çok geniş yelpazede bir dizi mesele var ve silahla ilgili yasalarımızı çok geniş bir açıdan ele alıyoruz.
- Yeni Zelanda 'da beyaz milliyetçiliğin yukselişinden ne kadar kaygılısınız?
Evet, bu kişi Avustralya vatandaşı olabilir ama bu, Yeni Zelanda'da çoğunluğunun kabul etmeyeceği, Yeni Zelandalıların buyuk bir çoğunluğu tarafından reddedilecek bir ideolojinin var olmadığı anlamına gelmiyor. Ama yine de bunun var olduğu yerde kokunu kazıma ve beslenebileceği bir ortamın bir daha asla yaratılmamasını sağlama sorumluluğumuz var.
Ancak bu konuda kuresel bir çağrı yapıyorum. Yeni Zelanda'nın başına gelen şey, başka bir yerde buyuyen bir kişinin başka bir yerde oğrendiği ideolojiyle gelip bize karşı şiddet kullanmasıdır.
Dolayısıyla kuresel anlamda guvenli, hoşgorulu ve kapsayıcı bir dunyaya sahip olmak istiyorsak, sınırlarla duşunmemeliyiz. Bu konuda gormek istediğimiz liderlik bu.
' ÜLKEYİ EVİ OLARAK GÖRENLERİ KORUMAYA ÇALIŞIYORUZ'
-Peki ya g oçle ilgili tartışmalar? Belki de bu ideolojinin beslenmesini sağlıyor olabilir. Partiniz, İşçi Partisi goçu sınırlamak istiyor.
(C) Fotoğraf : Twitter
Sizi burada durdurmam gerekiyor. Seçildiğimiz gunden beri yaptığımız en onemli açıklama multeci kotasını yukseltmek ve ozellikle de çatışmalar nedeniyle guvenli ve kalıcı evi olmayan ve sığınmak isteyenleri kabul etmek oldu.
Biz başkalarını hoş karşılayan bir ulkeyiz. Biz Yeni Zelanda'yı evi olarak gorenleri koruyan bir sistem oluşturmaya çalışıyoruz. Bu tarz bir ideolojinin doğmasına neden olan bir ortamın var olduğu goruşunu net bir dille reddediyorum.
- G oç sonucunda sosyal hizmetler, barınma gibi alanların uzerinde baskı oluştuğu ve bunun sonucunda da sizin partinizin goçun azaltılması çağrısı yapmasından bahsediyorum. Koalisyon ortağınız Önce Yeni Zelanda Partisi. Lideri de goçun etnik koken ve ırkla ilgili olduğunu açıkça soyleyen bir isim. Muhtemelen azınlık da olsa bazılarının aklında bu ulkedeki siyasi uslubun bu tarz bir şeyin olmasına neden olabilecek bir ortamı pekiştirdiği yonunde bir duşunce olabileceğini soyluyorum.
Seçildiğimizden bu yana yaptığımız belki de en onemli açıklama, Yeni Zelanda'ya kabul edilen multecilerin sayısını artırmak oldu. Bunu ozellikle soyluyorum çunku ortaya koyduğunuz fikre kesinlikle katılmıyorum. Sizden buradaki siyasi ortamın bu durumu besleyip beslemediğini Yeni Zelandalılara da sormanızı istiyorum.
- Sorduk. Bir aile, son ya şananlardan dolayı ozellikle kadınların korku duyduğunu soyledi.
Etnik kokeni ya da dini inancı ne olursa olsun Yeni Zelanda'yı vatanı olarak goren herkesin kendini guvende hissetmesini istiyorum. Kadınlar ve çocuklar konusunda ise ozellikle hassasım.
Wellington'daki camiyi ziyaretim sırasında donerken, bir çocuk "Başbakan guvende miyiz" diye bana seslendi. Benim gorevim Yeni Zelanda'yı vatanı goren toplumun her kesiminden insanın guvende olmasını sağlamak.
' TOPLUM ZATEN BİR ARADA BULUNUYOR'
- Konu ştuğumuz Muslumanların ezici çoğunluğu boyle duşunuyor.
Bir topluluğu doğrudan hedef alan boylesine korkunç bir olayın sonrasında kuşkusuz boyle hisler olmasını, insanların kendilerini guvende hissetmemesini normal karşılıyorum.
Elbette polisimiz hemen karşılık verdi ve camilerimizde ibadet saatlerinde polis bulunmaya başladı. Bir sure daha camilerde kalmaya devam edecekler.
Ancak benim gorevim guvenliğin yeniden oluşmasını sağlamaya devam etmek. Tum Yeni Zelandalılara guvende olduklarını hissettirmek benim işim ve buna nerede olursa olsun ırkçılığın her turune karşı çıkmak da dahil.
- Bu toplumu nas ıl bir araya getireceksiniz?
Bence bu toplum zaten bir arada bulunuyor ve benim gorevim parçalanmamasını sağlamak.
- Bunu ba şarabilecek misiniz?
Evet, çunku Yeni Zelanda bu.