Özet (TL;DR) @ 2018-08-30T10:45:12.000Z: Dünyanın en büyük buğday ihracatçılarının stokları eriyor. Uzmanlar en büyük sekiz ihracatçının stokunda dünyaya en fazla 26 gün yetecek buğday kalacağı uyarısı yapıyor.



Ekonomi

10:45 30.08.2018URL'yi kısaltın

Dunyanın en buyuk buğday ihracatçılarının stokları eriyor. Uzmanlar en buyuk sekiz ihracatçının stokunda dunyaya en fazla 26 gun yetecek buğday kalacağı uyarısı yapıyor.

Dunya gazetesinden Evrim Kuçuk'un aktardığına gore, dunyanın en buyuk buğday ihracatçılarının stokları eriyor. Sıcak ve kurak geçen yaz onde gelen buğday ureticilerinin stoklarının 2007/2008 seviyelerine duşmesine neden oldu. O donemde zayıf tahıl stokları Afrika ve Asya'da gıda krizine ve geniş çaplı ayaklanmalara yol açmıştı.

Analistler fiyatların o donemdeki kadar yuksek olmamasının rahatlatıcı bir unsur olmasına karşın, stokların kriz alarmı vermeye başladığını soyluyor.Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC), kuresel buğday uretiminin, 2018/19 sezonunda 42 milyon ton duşuşle 716 milyon tona gerilemesini ongoruyor. IGC'nin Ağustos raporunda, 2017/18 sezonunda 758 milyon ton olarak gerçekleştiğini ongorduğu kuresel buğday uretiminin, 2018/19 sezonunda, Temmuz raporundaki ongorusunden 5 milyon ton, onceki sezondan 42 milyon ton duşuşle, 716 milyon ton duzeyinde gerçekleşmesinin beklendiği belirtildi.

Üretim gerilerken, stoklar da duşuyor. ABD Tarım Bakanlığı'na (USDA) gore 2018/2019 sezonuna girerken kuresel stoklar 273 milyon tonla tum zamanların en yuksek seviyesine çıkacak fakat USDA stokun neredeyse yarısının Çin'de olması buyuk bir sıkıntı yaratabileceği uyarısında bulunuyor. Zira Çin'in stoklarını piyasaya surmesi beklenmiyor. USDA, dunyadaki buğdayın yuzde 16'sını tuketen Çin'in yeni sezon başlarken dunya stokunun yuzde 46'sını elinde bulunduracağı, 2018/19 sezonunun sonunda ise payının yuzde 50'yi aşacağı tahminleri yurutuluyor. Bu, Çin'in stokunun 5 yıl oncesine gore yuzde 135 artacağı anlamına geliyor.

Uzmanlar, sezonun sonunda en buyuk 8 ureticinin elinde dunya stoklarının sadece yuzde 20'sinin yani dunyanın buğday ihtiyacını yalnızca 26 gun karşılayacak stok kalacağını tahmin ediyor. 10 yıl once bu ulkeler toplam stokun yuzde 30'unu elinde bulunduruyordu.

F İYATLAR, 1 YILDA YÜZDE 25 ARTTI

Kuraklığın vurduğu buğdayın fiyatı 3 yılın en yuksek seviyesinde. Chicago Ticaret Borsası'nda (CBOT) Aralık vadeli buğday fiyatları dun yuzde 1.6 artarak 5.31 dolar/buşel seviyesine çıktı. Fiyatlarda son bir yıllık yukseliş yuzde 25'i aştı. Yine de fiyatların 2007/2008 krizinde gorduğu 13.34 dolarlık rekor seviyenin altında olması analistlere gore krizin tekrar etmesini engelleyecek. Analistler ayrıca Kuzey Afrika ulkelerinin, stoklarının kriz doneminden daha yuksek olması nedeniyle daha iyi bir pozisyonda olduğunu soyluyor.

T ÜRKİYE'DE EKİLİ ALAN AZALIYOR

Ziraat Muhendisleri Odası'nın 2018 yılı Buğday Raporu'na gore Turkiye'de 2000 yılında 92 milyon dekar alanda buğday ekimi yapılırken, 2017 yılında bu rakam 77 milyon dekara indi. Raporda bu yılın ilk yarısında 3 milyon ton buğday ithal edilerek 634 milyon dolar odendiği ifade edildi.

Turkiye'de dekar başına buğday veriminin yıllar itibariyle yukselme kaydetmesine rağmen ortalamanın dunya veriminin altında olduğuna dikkat çekilen raporda, "2018 yılında ekim alanlarının daralması, girdi maliyetleri, verilen teşvikler, doğal afetler, buğday hastalıkları nedeniyle verim ve kalite duşukluğu bekleniyor. 2018 yılı buğday uretim tahmini yaklaşık 19,5 milyon ton" denildi.