Özet: Vücudun ürettiği antikorlar sonucu ortaya çıkan tiroid iltihaplanmasına, haşimato hastalığı (haşimato tiroidi) adı verilir. Tiroid bozukluğu hem fizyolojik hem de psikolojik sağlık problemlere neden…
Vucudun urettiği antikorlar sonucu ortaya çıkan tiroid iltihaplanmas ına,
haşimato hastalığı (ha şimato tiroidi) adı verilir. Tiroid bozukluğu hem
fizyolojik hem de psikolojik sağlık problemlere neden olan bir sorundur.
Meydana gelen bu iltihaplanma kişinin vucut dengesi ve sağlığı uzerinde buyuk
etkiye sahiptir. Kadınlarda erkeklere nazaran daha sık gorulen haşimato
hastalığı, toplumda %2-3 oranında bulunmaktadır.
Gorulme oranı bu kadar az olmasına rağmen, son zamanlarda adını daha sık duyuran bir hastalıktır. 1912 yılında Japon Doktor Hakaru Hashimato taraf ından keşfedilen hastalık, onun adı ile anılmaktadır. Halk arasında farklı isimlerle bilinen haşimato hastalığı Turkiye'de tembel gelin hastal ığı olarak da bilinmektedir.
Graves (Basedow) Hastalığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve
Tedavisi
Başlangıcında herhangi bir belirti ve şikayet gostermese de zaman içinde tiroid bezi yetmezliği gibi sonuçlar yaratmaktadır. Tiroidlerde yarattığı sorun ile kabızlıktan cinsel isteksizliğe kadar pek çok problemi beraberinde getiren hastalık, ilaç tedavisi ile hafifletilebilmektedir. Fakat ne yazık ki tamamen ortadan kaldırılması henuz mumkun değildir.
Haşimato Hastalığı Nedir?
Vucudun
antikor uretimiyle ortaya çıkan ve tiroid uretiminde aksaklıklara neden olan
sağlık problemine, haşimato hastalığı adı verilmektedir. Bir bağışıklık
sistemi hastalığıdır ve
vucudun kendi koruma sistemi tiroid hucrelerine saldırmaktadır. Bağışıklık
sisteminin guçlu kalabilmesi için ihtiyaç duyulan antikorlar, kana karışarak
vucudun tum hastalıklarla savaşmasını sağlar.
Ne yazık ki vucut, kimi zaman antikor uretiminde hata yapıp peroksidaz enzimi ile tiroglobulin isimli molek ule karşı sorun yaratacak antikorlar uretir. Sorun yaratan ve kendiliğinden meydana gelen bu antikorlar, otoantikor ismiyle anılır.
Otoantikorlar , vucudun kendini tahrip etmesine neden olan antikorlardır. Çunku uretildikleri an tiroid hucrelerini bularak onları imha ederler. Bu durum, vucudun tiroid hucrelerine mikrop muamelesi yapmasından kaynaklanır. Gerçekleşen bu durumun sonucunda tiroid iltihaplanması meydana gelir ve kısa surede haşimato hastalığı ortaya çıkar.
Haşimato Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Haşimato
hastalığı, vucudun otoantikor uretmesinden kaynaklanan iltihaplanmadır.
Otoantikorlar ise belli sebeplere dayanarak uretime başlarlar. Kişinin gere
ğinden fazla iyotlu tuz tuketmesi, otoantikor uretiminin temel nedenidir.
İyot, haşimato hastalığı için gereken iltihabın kolayca oluşmasına sebebiyet
verir. Bunun dışında bireyin yaşamış olduğu ani kayg ı ve uzuntu de
otoantikorları devreye sokmaktadır.
Vucuda giren herhangi bir virus, otoantikor uretiminin salgılanmasına sebep olabilir. Salgılanan otoantikorlar da bağışıklık sistemini devre dışı bırakmaya çalışır. Haşimato hastalığının nedenlerinden bir diğeri de kal ıtım olabilir. Genler aracılığıyla taşınan hastalık, anneden kız çocuklara bulaşabilmektedir. Hastalığa nadir olarak gorulse de hamilelik de neden olabilir.
Haşimato Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın ilk
belirtisi, dışarıdan da gozlemlenebilecek guatr şişmesidir. Hasta, guatr
bezinin boyun kısmında yaptığı şişkinliği fark edince, hemen doktora
gitmelidir. Haşimato hastalığının belirtileri arasında dikkat çeken bir diğeri
ise kilo al ımına neden olmasıdır. Hastalık başladığında kişi 7-8 kilo
alabilir. Bunun yanı sıra hasta, sıcak soğuk konusunda daha hassastır. Adet
donemleri dengesizleşir, hamile kalma konusunda başarısızlık gozlemlenir.
Depresyon, halsizlik, kab ızlık, uşume, kaslarda ağrı, ses kısıklığı, kalp
ritim sorunu, kolesterol artışı, saç ve kaş dokulmesi diğer belirtiler
arasındadır.
Haşimato hastalığının ilerlemesi durumunda, konuşma yetisinde kayıp oluşur. El ve ayaklarda odem gorulur. Bu odemler yurume engeline neden olabilir. Dilin işlevlerini yavaş yavaş yitirdiği fark edilir. Tat alma duyusu, kayganlıkla birlikte tespit edilir. Cilt renginde solgunluk ve kilo alma gozlemlenir. Kaşlarda dokulme, asabiyet ve huzursuzluk soz konusu olur.
Haşimato Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?
Haşimato
hastalığından korunmanın ilk yolu tuz dengesidir. E ğer iyot konusunda
dengeli olabilirseniz o zaman hem haşimatonun hem de tum tiroid bezi
hastalıklarının onune geçebilirsiniz. Bunun yanı sıra haşimato hastalığına
neden olan otoantikor uretimini engellemek için derin uzuntu ve stresten
uzak kalmaya çalışmalısınız. Stres, kaygı, depresyon hastalığı tetikleyen
unsurlardır. Bu nedenle olabildiğince sakin ve huzurlu ortamları tercih
etmelisiniz.
Hastalık için gereken onlemi alabilmenizin bir diğer yolu bağışıklık sisteminizi guçlendirmektir. Bağışıklığınızı ne derece kuvvetlendirirseniz o derece başarılı olursunuz. Çunku otoantikorlar, vucudun bağışıklık sisteminin çokmesi için çalışırlar. Zayıf bir bağışıklık sisteminiz varsa hastalık kaçınılmazdır. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirmenin ilk şartı ise dengeli ve sa ğlıklı beslenmektir.
Haşimato Hastalığının Tedavisi Nedir?
Tiroid çalışma
duzeninde problem olmayan haşimato hastalarının bir sure gozlemlenmesi daha
uygundur. Vucudun çalışma duzeni ne zaman bozulmaya başlarsa doktorlar o zaman
harekete geçecektir. Kişi tiroitd sorunları nedeniyle doktora gittiğinde
bozulmuş olan vucut yapısı için birkaç tetkik yapılır. Sıradan bir kan
testinden ziyade hassas kan testleri, sureci hızlandıracaktır.
Test sonuçlarına bakıldığında doktorlar rahatlıkla teşhiste bulunacaktır. Kan testiyle birlikte saç dokulmesi, guatr şişmesi gibi gorunen belirtiler için fiziksel muayene de yapılabilir. Doktorlar, hastalığın teşhisini koyduktan sonra uzun sureli tedavi uygularlar. Bazı hastalar için tedavi sureci omur boyu surmektedir. Hastalık, hormon eksikliğine neden olursa bu durumda hormon deste ği yapılmaktadır.
Rota Virusu Nedir? Hastalığın Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi
Nelerdir?
Sentetik tiroid hormonu ile hastaya hormon değişim tedavisi uygulanır. Ağız yoluyla hormon dengesinin yeniden sağlanması amaç edinilir. Hormon desteği kişilerin hastalık nedeniyle aldığı kiloları verdirir bunun yanında hızla yukselen kolesterol da duşer. Bu tedavi dışında kolesterolu dengede tutacak, demir içerikli vitaminler, kalsiyum desteği, sodyum polistiren sulfonat da verilen ilaçlar arasındadır.