Özet (TL;DR) @ 2017-11-06T09:40:51.000Z: Kıdem tazminatı almanın esasları nedir?... İstifa ederek 15 yıl çalışma koşulu ile tazminat alınır mı?
Kamuoyunda 15 yıl, 3.600 gunle emeklilik olarak bilinen emeklilik şekli için gerekli yaş dışındaki sigortalılık suresi ve prim odeme gun sayısı şartlarını sağladıktan sonra istifa ederek k ıdem tazminatı alınması konusunda dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var.
Yargıtay, daha once vermiş olduğu kararlarında 15 yıl, 3.600 gunle kıdem tazminatı alan kişilerin yeniden çalışmaya başlamaları konusunda şartları belirledi. İstifa edip kıdem tazminatı alan kişiler yeniden çalışabilir ancak bazı noktalara dikkat etmeleri gerekiyor.
İlk kez sigortalı olunan tarihe gore değişen emeklilik koşullarından prim odeme gun sayısı ve sigortalılık suresini dolduran kişiler bu durumlarını tespit eden yazıyı bağlı oldukları SGK (Sosyal Guvenlik Kurumu) il veya ilçe mudurluklerinden alıp işverene verdikleri takdirde işveren bu kişilere kıdem tazminatı odemek zorunda. SGK gerekli kontrolleri yaparak kişinin emeklilik için gerekli yaş dışındaki diğer şartları tamamlamış olması halinde çalışana "kıdem tazminatı alabilir" yazısı vermektedir.
SGK İKİ KEZ YAZI VERİYOR
İşverenin bu yazıyı kabul etmemesi veya kıdem tazminatı odememesi mumkun değil. İşverenin tazminat odemeye yanaşmaması halinde işçi mahkemeye başvurarak kıdem tazminatını bu yolla talep edebilir.
15 yıl 3.600 gunle kıdem tazminatı aldıktan sonra yeniden çalışmaya başlayan bir işçi, yeni başladığı işyerinde en az 1 yıl çalıştıktan sonra yeniden aynı gerekçe ile kıdem tazminatı talep edebilir. Yine SGK'dan yazı alınıp son işyerindeki sureye ilişkin kıdem tazminatı istenmesi mumkun. Ancak SGK bu yazıyı en fazla iki kez vermektedir. Yani, bir işçi 15 yıl 3.600 gunle en fazla 2 kez kıdem tazminatı alabilir.
Emeklilik için yaş dışındaki sigortalılık suresi ve prim odeme gun sayısı şartlarını sağlayan kişiler yeniden çalışmaya başlarlarsa ellerinde çok onemli bir koz oluyor. Bu durumdaki bir kişi işyerinde 1 yıl çalıştıktan sonra SGK'dan yazı alarak istifa edip kıdem tazminatını alabilir. Bu hakkı kullanırken dikkatli olmakta fayda var.
SGK bu durumdaki kişilere uçuncu kez yazı vermeyeceği için bu hakkın iki defadan fazla kullanılması için farklı işlemlerin yapılması gerekir.
15 YIL 3600 G ÜN ÇALIŞMA ŞARTI
15 yıl 3.600 gunle kıdem tazminatı alınması aslında emeklilik için gerekli yaş dışındaki diğer şartların tamamlanması sonucu kıdem tazminatı alınmasıdır. Kişinin emeklilik için gerekli şartları da ilk kez sigortalı olduğu tarihe gore belirlendiği için kişiler bu şekilde kıdem tazminatını ne zaman alabileceklerini ilk kez sigortalı oldukları tarihe gore kontrol etmeliler. Herkes için 15 yıl 3.600 gun şartı geçerli olmayabilir.
AYRILMADAN İŞ GÖRÜŞMESİ YAPMAK SORUN
Yargıtay'ın verdiği kararda, işçinin yeni işinde daha iyi çalışma koşulları ve ucrete sahip olmasının bile hakkın kotuye kullanımı olmadığını ifade ediyor.
Diğer yandan, aksi yonde çıkacak bir yerel mahkeme kararı sonrası konunun Yargıtay'a taşınması halinde işçilerin elinde guçlu bir karar bulunuyor olacaktır.
Bu açıdan karar işçileri onemli olçude rahatlatmış durumdadır. Ancak işçilerin henuz işyerinden ayrılmadan yeni iş için iş goruşmesi yapması ve yeni işverenle sozleşme imzalaması "durustluk ilkesine aykırılık" olarak değerlendirilebiliyor.
YEN İDEN ÇALIŞMAYA BAŞLAYABİLİRSİNİZ
15 yıl, 3.600 gunle işçiye odenen kıdem tazminatının genel gerekçesi emeklilik için gerekli yaş dışındaki şartları sağlaması sonrası yaş şartını çalışmadan bekleyecek olmasıdır. Bu hak kapsamında kıdem tazminatı alanların yeniden çalışıp çalışamayacağı konusu farklı değerlendirmelere konu olabiliyordu.
Bu durumdaki işçiler kısa bir sure sonra yeniden çalışmaya başladıklarında tazminatı odeyen işveren "hakkın kotuye kullanıldığı" iddiası ile dava açıp tazminat istiyordu. Diğer yandan Anayasa'da açıkça yer alan çalışma hurriyeti kapsamında bu kişilerin tazminat aldıktan sonra yeniden çalışmasının "hakkın kotuye kullanılması" olup olmadığı konusunda farklı kararlar da soz konusuydu.
YARGITAY SON NOKTAYI KOYDU
15 yıl 3.600 gunle kıdem tazminatı alan bir işçinin bu hakkını kotuye kullandığı iddiası ile açılan davada Yargıtay açıkça, bu durumdaki işçilerin yeniden çalışmaya başlamasının "hakkın kotuye kullanılması" olmadığı yonunde karar verdi. Bu karar sonrası 15 yıl 3.600 gunle kıdem tazminatı alan kişilerin yeniden çalışmaya başlamalarının onunde bir engel kalmamış oldu.
Daha once bazı durumlarda mahkemeler işçinin çok kısa bir sure sonra yeniden çalışmaya başlaması halinde bu durumun "hakkın kotuye kullanılması" olarak değerlendirilebileceği yonunde kararlar verebiliyorlardı. Ancak kararda açıkça bu ifadenin yer alması tazminat alan kişilerin yeniden çalışabileceklerini ortaya koymuş oldu.
Genel olarak hukukta bir hakkın kotuye kullanıldığının ispat edilmesi çok zordur. İşçinin bu hakkını kotuye kullanmış olması yeniden çalışmasına hiçbir şekilde engel değildir. Yalnızca işverene mahkemenin hukmettiği tazminatı odemekle sorumlu olabilir.
KIDEM TAZM İNATI TAVAN UYGULAMASI