Özet (TL;DR) @ 2017-10-25T18:20:52.000Z: Özbekistan’dan Türkiye’ye 20 yıl aradan sonra cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyarette 22 anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 20 yıl aradan sonra Turkiye'yi cumhurbaşkanı duzeyinde ilk ziyaret eden Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev ile Cumhurbaşkanlığı Kulliyesinde baş başa ve heyetler arası goruşmelerin ardından ortak basın toplantısı duzenledi.
Toplantı oncesinde iki ulke arasında mutabakata varılan anlaşmalar imzalandı. Anlaşma imza toreninden sonra konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu ziyaretin onemi, ozellikle 20 yıl aradan sonra cumhurbaşkanı duzeyinde yapılan ilk ziyarettir. Bu bakımdan bizim için son derece anlamlı ve onemlidir. Mirziyoyev ile once baş başa, sonra heyetler arası goruşmelerimizi yaptık ve iki ulke arasındaki bu kapsamlı goruşme çok verimli geçti. Ekonomiden savunma sanayine, sağlıktan tarıma, eğitimden kulture pek çok alanda işbirliği imkanlarını ele aldık. Özbekistan Orta Asya'da 31.5 milyon nufusu, yeraltı ve yerustu kaynakları ile her açıdan stratejik bir ulke. Dunyanın en buyuk yedinci doğalgaz, dorduncu uranyum, altıncı pamuk ureticisi ve ikinci buyuk pamuk ihracatçısı konumundadır. Bu tabloya rağmen ekonomik ve ticari ilişkilerimizin arzu ettiğimiz seviyede olmadığını goruyoruz. 2016 yılında 1,2 milyar dolar civarındaydı 2016 yılında. Bu yılın ilk 8 ayında 900 milyon doları aştık. Bu rakamları inşallah kısa zamanda yukarılara çekeceğiz. Bu noktada ikimizde de, işadamlarımızda da kararlılığı goruyorum. İşadamlarımıza desteğimiz tamdır. Değerli kardeşim liderliğinde Özbekistan kararlı bir yuruyuşle ciddi yatırımlara imza atıyor. Biz de tum tecrubemiz ve imkanlarımızla kendilerine yardımcı olmaya devam edeceğiz. Turkiye muteahhitlik alanında dunyada ikinci sırada çok onemli bir konum teşkil ediyor. Bu alandaki tecrubelerimizi Özbekistan ile paylaşmayı hedefliyoruz. Yarın İstanbul'da duzenlenecek Turk- Özbek İş Forumu'nun verimli geçeceğine inanıyorum. Goruşmede ele aldığımız en onemli konulardan birisi de kultur ve turizm. Özellikle turizm noktasında Başkent Semerkant, Buhara bizim için çok buyuk onem arz ediyor." diye konuştu.
Özbekistan'ın bu medeniyet şehirlerine ev sahipliği yaptığını belirten Erdoğan, "Bu kadim şehirlerin sadece ulkemizde değil, tum Turk dunyasında, İslam dunyasında onemli bir yeri var. Turizm alanındaki ortak projelerimizle inşallah bunu başaracağız. Hatta değerli kardeşimin de bana ifade ettiği gibi, orada kayak turizmine yonelik olarak dev bir projeyi inşallah bir Turk muteahhit ile hayata geçireceğiz. Ayrıca bir mujde daha vermek istiyorum. THY inşallah 16 Mart tarihinden itibaren İstanbul'dan Semerkant'a tarifeli seferlerini başlatacak. Boylece her iki kardeş toplum olarak çok daha sıkı kaynaşma fırsatını bulacaktır. Goruşmemizde bolgesel gelişmeleri de inceleme, fikir teatisinde bulunma imkanımız da oldu. Uluslararası forumlarda işbirliğimizi geliştirme imkanları uzerinde durduk. Bugun kabul ettiğimiz ortak bildiride de geleceğe yonelik somut planlarımızı ortaya koyduk. Malum 22 anlaşmayı imzaladık, yarın da İstanbul'da 4 anlaşmayı imzalamak suretiyle 26 anlaşma ile çok onemli bir çıkışı bu ziyaretle hayata geçiriyoruz. Özellikle kamu personelinin eğitimi, muhendislik, tıp gibi alanlar başta olmak uzere eğitim ve burslar noktasında atabileceğimiz adımları da goruşme fırsatımız oldu. Tum bakanlık ve kurumlarımıza Özbekistan ile işbirliğimizin her alanda geliştirilmesi noktasında talimatlarımızı verdik. Aynı iradenin Özbekistan'da da olmasından çok memnunum. İnşallah İmam Buhari Enstitusu arzumuzdu, aynı şekilde İmam Maturidi Enstitusu arzumuzdu bu konularda aramızdaki ittifak bizleri guçlu kıldı. Orta Asya cumhuriyetleri arasında işbirliğinin gelişmesini canı gonulden istiyoruz. Dirlik olmanın, guçlu olmanın anahtarı birlik olmaktadır. Bu yonde atılan her adım kıymetlidir, değerledir. Mirziyoyev'in komşuları ile dostluk ilişkilerini geliştirme gayretlerini bizde destekliyoruz. Özbekistan'ın milli şairi merhum Abdullah Garibov'un ifadesi ile 'Muzaffer ol, galip ol, guçlu ol, dostun, yarin ve kardeşinle asırlar boyunca baki kalsın koşkun senin, ulu insanlık aleminde.' Biz de Özbekistan'ın dostu, kardeşi olarak her açıdan guçlu kalmasını arzu ediyoruz" dedi.
" BİRBİRİMİZİ ÇOK ÖZLEDİK"
Baş başa ve heyetler arası goruşmelerde ele alınan konulara ilişkin bilgi veren Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, "Bu 20 senelik ara, gozlerimizden de goruluyordur, birbirimizi ne kadar ozlediğimizi gosteriyor. Turkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Turkiye Hukumeti heyeti ile yapılan muzakereler halklarımız arasındaki kardeşlik geleneklerine uygun olarak çok verimli geçmiştir. Temaslarımızın devamında siyasi, diplomatik, yatırım, turizm, lojistik, kulturel alanlarda ikili ilişkiler derin ve koklu olarak muzakere edildi. Temaslarımızın sonunda geniş, kapsamlı, ilişkilerimizin stratejik aşamaya çıkartılmasına taban oluşturacak ortak bildiri imzaladık. Bu tarihi bir olaydır. İki ulke bakanlıkları, kurumu ve kuruluşları arasında birçok alanda ilişkilerin geliştirilmesine ait belgeler imzalandı. Yarın İstanbul'da imzalanacak belgeler de var. İş Forumu'nda 3.5 milyar tutarında 35 projenin gerçekleştirilmesi konusunda belgelerin imzalanması planlanmakta. Turk girişimcilerin Özbekistan'a gelmesinde vize konusu onem arz etmektedir. Turk iş adamları için 1 senelik çok girişli vizeler 3 gun içinde verilecek, Turkiyeli turistler için 1 aylık serili verilecektir. Kardeş ve dost ulkeler arasında vize konu olmaması gerekiyor, aşama aşama bu konulara da geleceğiz. Bugun burada konuştuklarımızı yarın işadamları duyacak. 9 ayda ticari hacim yuzde 29 artış sergiledi, bu tabi ki az" dedi.
Özellikle Afganistan'da barış ve istikrar konusunda çeşitli mutabakatlara varıldığını belirten Mirziyoyev, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bu konuda teşekkur etti. Mirziyoyev, "Semerkant'a İmam Buhari Uluslararası İlmi Araştırma Merkezi'nin tesis edilmesi ve Taşkent'te İslam Medeniyetleri Merkezi alt yapılarının tesis edilmesi konusunda da mutabakatlara vardık" şeklinde konuştu.
Mirziyoyev, konuşmasını şoyle surdurdu:
"Biz Turkiye'yi cihanda buyuk, siyasi, ekonomik, askeri potansiyele, uluslararası platformda ise yuksek itibara sahip olan ulke olarak kabul ediyoruz. Turkiye bizim için uluslararası platformda guvenilir ve onemli partnerdir. Biz kardeş halklarımızın refahı, barışı yolunda geleneksel dostluk, geniş kapsamlı ve uzun vadeli işbirliğinin her yonden geliştirilmesi için tum olanaklarımızı seferber etmeye hazırız."