Özet (TL;DR) @ 2018-06-13T06:12:58.000Z: Başta dil, tarih, edebiyat, felsefe ve sosyoloji olmak üzere sosyal bilimlerin birçok alanında araştırma yapmış ve yazılar kaleme almış düşünce adamı Cemil Meriç, vefatının 31. yıl dönümünde anılıyor.
Yazar, çevirmen ve duşunur Cemil Meri ç, kaleme aldığı eserleri ve tercumeleriyle Turk edebiyatında onemli bir yer edindi.Huseyin Cemil Meriç, Balkan Savaşı sırasında Yunanistan'dan Turkiye'ye goçmuş bir ailenin çocuğu olarak 12 Aralık 1916'da Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde dunyaya geldi.İlk ve orta eğitimini Reyhanlı Ruştiyesi'nde tamamladıktan sonra Antakya'ya giden Meriç, Fransız idaresindeki şehirde, Fransız eğitim sistemi uygulayan Antakya Sultanisi'nde okudu. Eğitimi sırasında gozlerinin 6 numara miyop olduğu anlaşıldı.Cemil Meriç'in "Geç Kalmış Bir Muhasebe" başlıklı ilk yazısı, 1933'te yerel Yenigun gazetesinde yayımlandı. Milliyetçi tutumunun yanı sıra yayımlanan bir yazısında bazı hocalarını eleştirmesi yuzunden 12. sınıfta liseden ayrılmak zorunda kalan Meriç, 1936'da Nurullah Ataç ve Reşat Ekrem Koçu'nun oğretmenlik yaptığı İstanbul'daki Pertevniyal Lisesi'ne geçti.Meriç aynı yıl Nazım Hikmet ve Kerim Sadi gibi isimlerle tanıştı.Geçim sıkıntısı nedeniyle 1937'de İskenderun'a donen Meriç, Haymaseki koyunde dokuz ay kadar ilkokul oğretmenliği yaptıktan sonra kısa bir sure İskenderun'da Tercume Burosu'nda reis muavini olarak gorev yaptı.
İ LK ÇEVİRİ KİTABI 1943'TE YAYIMLANDI
Cemil Meriç, 1938'de çeşitli geçici işlerde çalıştı, 1939'da ise Hatay hukumetini devirmek iddiasıyla tutuklanıp Antakya'ya goturuldu. İdam talebiyle yargılanan Meriç, iki ay sonra beraat etti. Aynı yıl 29 Haziran'da Hatay Turkiye'ye katıldı.Yazıları 1941'den itibaren İnsan, Yucel, Gun, Ayın Bibliyografyası dergilerinde yayımlanan Meriç, İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yuksekokulu'na burslu olarak kabul edildi ve 1944'te Fransız Filolojisi Bolumu'nden mezun oldu.Fevziye Menteşeoğlu ile 1942'de tanışıp evlenen Meriç'in 1945'te oğlu Mahmut Ali, ertesi yıl ise kızı Ümit dunyaya geldi. Yazarın ilk çeviri kitabı, Balzac'ın "Altın Gozlu Kız" romanı 1943'te yayımlandı.Usta edebiyatçı, 1944-1974 arasında Elazığ Lisesi ve İstanbul Işık Lisesi'nde oğretmenlik, İstanbul Üniversitesi'nde ise Fransızca okutmanlığı yaptı.Gorme yetisi 1954'te zayıflayan Meriç, başarısız goz ameliyatlarının ardından, 1955'te gorme yetisini tamamen yitirdi.Cemil Meriç, çevresindekilere okuttuğu Fransızca ve İngilizce metinleri sozlu olarak çevirdi ve yardımcılarına yazdırdı. Basılmamış olan Fransızca grameri hazırladı. Dikte etmek suretiyle makaleler yazmaya devam etti.
İ LK TELİF KİTABI "HİNT EDEBİYATI" 1964'TE YAYIMLANDIYazar Meriç'in ilk telif kitabı "Hint Edebiyatı" 1964'te yayımlandı. Doğu medeniyetlerine karşı olan onyargıları yıkmayı amaçlayan ve dort yıllık bir çalışmanın sonucu olarak ortaya çıkan eser, "Bir Dunyanın Eşiğinde" başlığıyla iki kez daha basıldı.Batı duşuncesinin onemli bir yonunu aydınlatmayı amaçlayan Meriç, bu duşunceyle sosyalizmin temelini atan ve sosyolojinin kurucusu olan Saint Simon hakkındaki eser 1967'de Çan Yayınları tarafından basıldı.Meriç'in yazı ve çevirileri 1965-1973 arasında çeşitli dergilerde yayımlandı. Hisar dergisinde "Fildişi Kuleden" başlığıyla denemeler yazdı."Bana oyle geliyor ki, hayat denen mulakata bu kitabı yazmak için geldim." dediği "Bu Ülke" adlı kitabı Ötuken Yayınevi tarafından 1974'te yayımlandı. Aynı yıl, medeniyet kavramını tartıştığı "Umran'dan Uygarlığa" adlı eseri okurla buluştu.Cemil Meriç, edebiyat ve duşunce tarihi niteliği taşıyan "Kırk Ambar" adlı eseriyle 1980'de Turkiye Milli Kultur Vakfı Ödulu'ne layık goruldu.Sağlığında basılan son eserleri "Işık Doğudan Gelir" ile "Kulturden İrfana" olduTurkiye Yazarlar Birliği tarafından 1981'de "Yılın Yazarı" seçilen Meriç, aynı yıl basılan yarı derleme, yarı telif "Bir Facianın Hikayesi" adlı eserde ise yakın tarihi ele aldı. Kayseri Sanatçılar Derneği'nden 1982'de inceleme dalında, 1986'da ise fikir dalında odul aldı.1983 yılında İletişim Yayınları'nın çıkardığı "Cumhuriyet Donemi Turkiye Ansiklopedisi"ne makaleler yazan Cemil Meriç, 1986 yılında yine aynı yayınevinin "Tanzimattan Cumhuriyet'e Turkiye Ansiklopedisi"nde makaleleriyle yer alır.Eşi Fevziye Hanım'ı 1983'te kaybeden Meriç, aynı yıl beyin kanaması geçirdi ve sol tarafına felç indi. Sağlığında basılan son eserleri "Işık Doğudan Gelir" ile "Kulturden İrfana" oldu.Cemil Meriç, 3 Haziran gunu, kendisini yatağa mahkum eden uzunca bir hastalıktan sonra 13 Haziran 1987'de, 71 yaşında hayata veda ederek, Karacaahmet Mezarlığına eşinin yanına defnedildi.Cemil Meriç, 2015'te Cumhurbaşkanlığı tarafından verilen Kultur ve Sanat Buyuk Ödulu'ne layık goruldu.Kendine has uslubu ve temiz Turkçesiyle dikkati çeken Meriç'in eserleri, 40 kadar derginin yanı sıra ansiklopedide yayımlandı. Cemil Meriç'in çevirileri başta İnsan, Amaç, 19. Asır, Gun, Yeni İnsan, Hisar, Hareket, Yirminci Asır, Turk Edebiyatı, Kubbealtı Akademi, Kopru ve Gerçek olmak uzere birçok dergiyle Yeni Devir ve Orta Doğu gazetelerinde okuyucuyla buluştu.Meriç, deneme-incele turunde "Balzac", "Hint Edebiyatı", "Saint Simon/İlk Sosyolog-İlk Sosyalist", "Dillerin Yapısı ve Gelişmesi", Sosyalizm ve Sosyoloji Tarihinde Pierre Joseph Proudhon:1809-1865", "İdeoloji", "Bu Ülke", "Umrandan Uygarlığa", "Kırk Ambar", "Bir Facianın Hikayesi", "Mağaradakiler", "Işık Doğudan Gelir", "Kulturden İrfana", "Jurnal I-II" ile "Sosyoloji Notları ve Konferanslar" adlı eserleri kaleme aldı.