Özet (TL;DR) @ 2018-01-17T00:00:00.000Z: Teknik olarak, blockchain bir kayıt defterinden fazlası değil; ama bir yandan da yapısı ve beraberinde getirdiği sayısız olanakla devrim niteliğinde teknolojik bir felsefe. Blockchain...
Teknik olarak, blockchain bir kay ıt defterinden fazlası değil; ama bir yandan da yapısı ve beraberinde getirdiği sayısız olanakla devrim niteliğinde teknolojik bir felsefe. Blockchain teknolojisinin sadece para transferlerinde de ğil, g uven gerektiren her alanda kullanılabilir olması, sınırsız uygulama alanları yaratıyor. Ancak bu uygulama alanlarını fark edebilmek ve kendi hayatımıza uygulayabilmek için oncelikle blockchain teknolojisinin nasıl işlediğini anlamamız gerekiyor.
En temelinde, soylediğimiz gibi blockchain aslında bir kayıt defteri veya muhasebe defteri. Bankaların sizin adınıza tuttuğu kayıttan hiçbir farkı yok. Hesaba giren ve çıkan miktarlar sonunda, kalan bakiyenin tutulduğu bir defter. Gunumuzde bankalar kendi kayıt defterlerini duzgun ve guvenli bir şekilde tutmak için hizmet veriyorlar, bu hizmetin karşılığında da bir ucret alıyorlar.
Private Key, Public Key
Blockchainde bu defter herkese açık ve minerlar (madenci) tarafından işleniyor, guvenliği sağlanıyor ve ucretleri de madenciler alıyor. Ancak blok zincirinde fark, guvenlik kriptografik olarak işlenen algoritmalar ile sağlanıyor. Bir kişi, başka bir kişinin varlıklarına erişemez-bankacılık sisteminde bu guvenliği banka sağlamak zorunda- bunu için o varlığa atanmış bir " Private Key " bir de " Public key " mevcut. Public key, e-posta adresi gibi işlev goruyor. Private Key ise o varlığın size ait olduğunun ve sizden başkasının erişimi olamayacağının kanıtı. Bu sebeple, kripto borsalarındaki varlıklarınız aslında sizin değildir. IOU (ı owe you) olarak adlandırılırlar. Kripto ekosisteminde private keyine sahip olmad ığınız varlıkların hiçbiri sizin değildir.
Dijital varlığın korunması konusunda blockchain teknolojisinin avantajları
Bu private keylerin kullanımı ve blockchain tarafında guvenliğinin ve orijinalliğinin onaylanması sadece para transferinde değil, telif haklarından tedarik zinciri yonetimine, fikri mulkiyetten uluslararası sozleşmelere kadar birçok dijital guvenlik gerektiren alanda kullanılabilir olmasını sağlıyor. Örnek vermek gerekirse dijital ortamda en buyuk sahtecilik; dijital varlığın kopyalanabilir olmasından kaynaklanıyor. Sahteciliği en basit orneği ile mp3 kopyalamayı gosterebiliriz.
Blockchain, uçuncu kişiyi aradan çıkarttığı için, kişisel verilerin guvenlik adına, başka insanların eline geçmesini de engelliyor. Sistem; bu guvenli dijital ortamla fiziksel ortamı birbirine bağlayabilmek için de COIN-TOKEN kullanıyor. Bitcoin blockchain için bitcoin, ethereum blockchain için ether vb. butun blok zincirleri temelde bu prensiple işliyorlar.
Sağlıktan sigortaya farklı sektorlerde blockchain
Blockchain yapısı itibari ile anti merkezcil; yani dağıtılmış, tek bir yerde olmayan ve herkese açık bir veri. Bu yapı, bilgiyi toplama ve depolama alanında da ufkumuzu değiştirdi. Blockchain, bilgilere ve kayıtlara kimin ne zaman eriştiğine dair otomatik kayıtlar tutabilir ve erişim izinlerini duzenleyebilir. Bu tur yaklaşımlar sağlık sektoru gibi sektorlerde bir kişiye ait bilgilerin, sadece gerekli olduğunda gerekli kişi tarafından ihtiyaç olan kısımlarının gorulebilmesine olanak tanır. Ayrıca kimin ne zaman neyi gorduğunu de kayıt altında alabilir.
Gunumuzde bu duzenlemeleri yapmak ve verilerin korunmasını sağlamak için farklı farklı sektorlerde milyonlara varan rakamlar harcanıyor. Sağlık kuruluşları, sigorta şirketleri, bankalar veri merkezlerinin guvenliğinden kendileri sorumlu ve çoğu kez de bu sorumlulukları yerine getiremediklerini goruyoruz.
Gelecekte
Önumuzde ki yıllarda blockchain; dijital iletişimlerin oluştuğu ve guvenlik altına alındığı ortamlar olmaya başlayacak. Dunyada buyuk bankaların oluşturduğu konsorsiyumlar ve sigorta şirketlerinin birleşerek blok zinciri ile birbirlerine bağlanması soz konusu. Bunula birlikte bilgilerin ve belgelerin blockchainde depolanması, akıllı sozleşmelerin bu belgeleri kullanarak otonom hukuki kararlar verebilmesine ve uygulayabilmesine olanak tanıyacak. Sigorta poliçelerinin duzenlenmesinde odemelerine kadar, sigorta sektorunde her alanda kararlar otonom bir şekilde verilebilir olacak. Aynı durum finans sektorunde kredilendirme içinde geçerli olacak. Bir çalışanın, birçok insanın finansal verilerine istediği gibi erişebildiği gunumuz finans sisteminin temelinden değişmesine neden olacak.
Dunya çapında hukumetlerin, dijital varlıklar için oluşturulan bu private keylerin; oluşturulma, sahiplenilme, yenilenme gibi birçok alanına mudahil olmak veya duzenleme getirmek isteyeceklerinin sinyalleri gelmeye başladı. Blockchain ağında kimlerin hizmet vereceğini bile duzenlemek isteyebilirler.
Bilgi, artık daha farklı bir şekilde toplanıyor, depolanıyor ve guvenliği sağlanıyor. Butun bu çalışmalar ve daha fazlası daha onceleri imkansız gibi gorunen farklı işlem ve iletişimlerin gerçekleşmesinin onunu açıyor. İnsan yukunu ve maliyetleri azaltıyor.