Özet (TL;DR) @ 2017-12-14 09:37:51.929215: Algoloji-Ağrı Prof. Dr. Nurettin Lüleci, son yıllarda sağlık alanında geliştirilen teknolojiler hakkında açıklamalarda bulundu.
Belki farkında değiliz ama dijital sağlık alanında dunyadaki belli başlı firmalar tam bir yarış ve kapışma halindeler. Bu yarışta Google bile en onde gidenlerden, hatta yapay zeka oluşturma çalışmalarına hız vermiş durumda ve 2013 yılında bu çalışmaların başına Ray Kurzweil muhendislik muduru olarak getirildi. "Bu adam da kimdir?" derseniz: Kurzweil, teknolojinin geleceği konusunda 1990'lardan bu yana 147 tane ongorude bulunan ve bunların yuzde 86'sı gerçekleşmiş bir kişi.
Taşınabilir bilgisayarlar, taşınabilir cihazlardan klavyelerin çıkarılması, kablosuz teknoloji, herhangi bir teknikte yazılanların dijital evrak haline getirilmesi konuları hep Kurzweil'ın gerçekleşen ongoruleri arasında. Kurzweil'a gore yakın bir gelecekte beynimizi bilgisayarlara bağlamak mumkun olacak. Kurzweil 2012'de hazırladığı kitabında beyin neokorteksinde insan duşuncelerinin oluşmasından sorumlu 300 milyon model işlemcisi bulunduğunu anlatmıştır. Yapay zekanın bu işlemcileri kullanabilecekleri ve insan kabiliyetlerini aşabileceklerini soylemektedir. Bundan sonrası insan beyninin bir işe yaramayacağı anlamına gelmemelidir. Bu bağlamda olabilecekler arasında beynimiz her turlu bilgisayar ile etkileşime girebileceği de bulunmaktadır. Hatta bu teknoloji sayesinde beynimizi yedeklemek de mumkun olabilecektir.
YETK İLENDİRİLMİŞ BEYİN VE OTİZM
Google, yapay zeka kontrollu beyin oluşturmak için Kurtzweili devreye soktu. Amaçlardan birisi de aklımızı bilgisayara yukleyerek dijital biçimde yaşamak. Tıbbi alanda ise google glass gibi giyilebilir takılabilir (gozluk gibi) cihazlarla oncul sinir bilimi uygulamalarına odaklanmaktadır. Örneğin otizmli çocukların hayatlarını kolaylaştırmak için giyilebilir noro-yardımcı cihazlar ve yazılımlar geliştirilmekte, otizm spektrumundaki çocuklara ve yetişkinlere hayat becerileri kazandırmak, sosyal becerileri geliştirmek, dillerini doğru, etkili kullanmak ve olumlu davranışların geliştirilmesini sağlamak amaçlanmaktadır. Bu yazılıma "yetkilendirilmiş beyin" denmektedir.
Gelecekteki medikal teknolojideki gelişmeler, gorme engellilerdeki gibi fiziksel dezavantajları ortadan kaldırmakla kalmayacak, aynı zamanda gorme keskinliğini normal bir insandan daha iyi bir noktaya taşıyacaktır.
Diğer yandan yine kulak implantlarını geliştirilmesi ile çok ileri duzey kusursuz duyma teknolojileri kapımızdadır.
Hastalara implante edilen yeni teknolojik cihazlar diğer ya da belirli bilgisayarlar ile etkileşime girebilecek ya da istenildiğinde bir senaryoda yer alınabilecektir.
ROBOT ARKADA ŞLAR!
Teknolojik gelişmeler profesyonelleri iş bulma konusunda zorlayacak mı bilinmez ama gelişmeler insan gucunun daha az kullanılacağı noktalara doğru gitmektedir. Bu gunun bebekleri yarın yapay zekalı oyuncaklarla oynarken bizlerde (doktorlar) hastanelerde robot hemşire ve arkadaşlarla beraber mesaimizi tamamlayacağız. Yani gelecek bugunun dunyasından oldukça farklı olacaktır. Hazırlıklı olmalıyız. Doktorlar dijital okuryazarlık konusunda ister istemez kendilerini geliştirmek zorunda kalacaklardır. Belki dijital okuryazarlık diye bir meslek dahi icad olunabilir. Sağlık hizmetlerinde robotların yapamayacağı alanlar olacak ve bu alanlar daha da değerlenecektir. Bu alanlardan biri de empatidir.
Otomasyon, robotlar ve yapay zeka insanların rekabet edemeyeceği bilişsel becerilere sahip olacaktır. İnsanlara kalan alanlar neler olabilir? İlk akla gelenler; empati yanında yaratıcılık, merhamet ve hasta veya yakınlarına duygu aktarımı alanları… Robotlar ameliyat yapabilir ama riskler hakkında hasta ya da yakınının elini tutarak bilgi veremez. Belki çok uzak bir tarihlerde robotlar da bu insancıl gorevler hakkında programlanabilir ancak toplumsal bir varlık olarak hiç bir şey insana dokunmanın yerini alamayacak ve her zaman insanlar buna ihtiyaç duyacaklardır. Doğrudan kişisel bakım, evde hasta bakımı ve hemşire yardımcılığı ileride en cazip iş alanları olabilir. Gelişen robot çağı sağlıkta bu meslekleri on plana çıkaracaktır.
Bir hastanın iyileşme surecinde sadece mekanik girişimlerle sonuç almak her zaman mumkun olmamaktadır. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları her zaman iyileşme yelpazesinin bir kanadını oluşturacaktır. Ana akım tıp uygulamalarına holistik yaklaşımlar, tamamlayıcı yontemler ustaca monte edilmelidir. Alternatif tıp uygulamaları adı altında insanların somurulmesine, maneviyatlarının istismar edilmesine ve de şarlatanlıklara engel olunmalıdır. Sağlık hizmeti sunanlar, tuketiciler ve politika yapıcılar, tamamlayıcı ve alternatif tıp ile konvansiyonel sağlık bakımının çeşitli sağlık alanlarındaki goreceli konumlarını daha iyi anladığında, bunları uygun bir şekilde butunleştirebilme yeteneğine sahip olabilecektir. Yoğun dijital tıbbı uygulamaların bir anlamda mekanik, urkutucu uygulamaların guncel hale geleceği her durumda manevi gereksinimlerin parodoksal olarak daha da artacağı kanısındayım. Yeni yapay kalplerden elektronik aspirine kadar birçok uygulama goz onune alındığında geleneksel ve tamamlayıcı tıp talebi artacak, şifacılar, terapistler ve de hastaya en çok dokunanlar on planda olacaktır.
_ arpanetmedya.com 'a teşekkurler._